Ιστορία

Ο Κυκλαδίτικος πολιτισμός, πρώτος του Αιγαίου, αναπτύχθηκε την 3^η χιλιετία π.Χ. σε ένα μικρό σύμπλεγμα νησιών που ονομάστηκε Κυκλάδες, λόγω της κυκλικής τους διάταξης γύρω από το ιερό νησί της Δήλου.

Η Σέριφος είναι ένα νησί σημαντικό από τους πρωτοκυκλαδίτικους χρόνους για το πλούσιο σε μετάλλευμα υπέδαφός της, που της χάρισε σημαντικό πλούτο, μέχρι και δικό της νόμισμα. Για τον λόγο αυτό οι κάτοικοί της δεν ασχολήθηκαν εκτενώς με τη γεωργία, τη κτηνοτροφία, το εμπόριο και τη ναυτιλία όπως άλλα, γειτονικά προς αυτή νησιά.

Το όνομά της, το οποίο διατηρεί από τους αρχαίους χρόνους, προέρχεται κατά τους λεξικογράφους από τη λέξη «στέρφος» - παραπέμποντας στη χέρσα, άγονη, πετρώδη γη. Μόνη εξαίρεση αποτελεί η περίοδος της Τουρκοκρατίας, κατά τη διάρκεια της οποίας αποκαλούνταν «Σέρφος».

Τη Σέριφο αναφέρεται πως πρωτοκατοίκησαν τον 7^ο αιώνα π.Χ. οι αρχαίες Ελληνικές φυλές των Αιολέων από τη Θεσσαλία και των Ιώνων από την Αττική, τους οποίους ακολούθησαν Φοίνικες, Κρήτες και Μυκηναίοι.

Γνώρισε μεγάλη ακμή κατά την Κλασική Εποχή και στο τέλος της μπήκε στη Δεύτερη Αθηναϊκή Συμμαχία, μαζί με τα περισσότερα Κυκλαδονήσια και Δωδεκάνησα. Στη συνέχεια πέρασε στους επιγόνους του Μ.Αλεξάνδρου, στους Ρωμαίους που τη χρησιμοποίησαν ως τόπο εξορίας και στους Φράγκους. Έζησε μία ακόμα περίοδο ακμής με ιδιαίτερη πολιτιστική και οικονομική ανάπτυξη, εντάχθηκε στο Δουκάτο του Αιγαίου και αργότερα κατακτήθηκε από τους Τούρκους.

Οι πειρατικές επιθέσεις στο Αιγαίο ήταν ένα συχνό φαινόμενο που έπληξε επανειλημμένα το νησί της Σερίφου, δημιουργώντας έντονη την ανάγκη για άμυνα και προστασία – γεγονός που αποτυπώνεται ξεκάθαρα στον οχυρωματικό σχεδιασμό του Κάστρου της Χώρας και στη φρουριακή αρχιτεκτονική της Μονής των Ταξιαρχών.

Το 1821 η Σέριφος συμμετείχε στην Ελληνική Επανάσταση για να απελευθερωθεί από τα δεσμά της Οθωμανικής αυτοκρατορίας μαζί με τα υπόλοιπα νησιά και να βρεθεί υπό τον έλεγχο του νεοσύστατου Ελληνικού Κράτους λίγα χρόνια αργότερα.

Η μεταλλευτική δραστηριότητα στο νησί αποτελεί κύριο χαρακτηριστικό της ιστορίας του, από την αρχαιότητα μέχρι τους νεότερους χρόνους, με την απεργία των μεταλλωρύχων να συμπληρώνει με μαύρα γράμματα τις τελευταίες της σελίδες.